Mô hình 2 đáy – Đặc điểm, cách giao dịch và ví dụ cụ thể

Được sử dụng thường xuyên trong các biểu đồ phân tích kỹ thuật, mô hình 2 đáy đã trở thành công cụ cung cấp tín hiệu đảo chiều quen thuộc trong các chiến lược đầu tư. Vậy mô hình 2 đáy là gì? Mô hình này sở hữu những đặc điểm gì, đâu là cách xác định và giao dịch hiệu quả với mô hình W trong chứng khoán? Cùng giải mã các khía cạnh trên ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1. Mô hình 2 đáy là gì? Đặc điểm của mô hình

Mô hình W trong chứng khoán

Mô hình 2 đáy (Double Bottom) hay mô hình “đáy đôi” là một loại mô hình giá đảo chiều tăng, thường xuất hiện ở cuối một xu hướng giảm, dự đoán sự đảo chiều giảm sang tăng.

Mô hình 2 đáy có hình dáng gần giống chữ W, được cấu tạo bởi:

• 2 đáy nằm ngang hoặc không có độ chênh lệch đáng kể (Nối 2 đáy sẽ được một đường ngang – đóng vai trò là đường hỗ trợ).
• 1 đỉnh trung tâm nằm giữa 2 đáy.
• 1 đường viền cổ (Neckline) là đường nằm ngang đi qua đỉnh trung tâm – đóng vai trò là đường kháng cự mạnh.
• Khoảng thời gian giao dịch dài hạn: khoảng 2 – 6 tuần.

2. Ý nghĩa của mô hình? Được ứng dụng trong các thị trường nào?

Ý nghĩa của mô hình hai đáy trong phân tích kỹ thuật:

• Mô hình 2 đáy chứng khoán báo hiệu một xu hướng đảo chiều mạnh mẽ từ giảm sang tăng.
• Sự tăng đột biến về khối lượng giao dịch trong hai lần biến động giá chính là dấu hiệu đặc biệt, đóng vai trò xác định xem mô hình có thành công trong việc đảo chiều tăng giá hay không.
• Khi giá thị trường tăng chạm vào đường viền cổ (Neckline) kết hợp với khối lượng giao dịch ngày càng tăng mạnh, điều này cho thấy thị trường đang cực kỳ có lợi cho kết cục đảo chiều. Đồng thời, đây cũng là thời điểm tốt nhất để các nhà đầu tư đặt lệnh mua.

Ứng dụng của mô hình chữ W trong thị trường thực tế:

• Ưu tiên sử dụng đồ thị phân tích giá theo ngày hoặc theo tuần khi phân tích với loại mô hình này.
• Khoảng cách thời gian giao dịch của mô hình càng dài thì càng hiệu quả, do đó mô hình phù hợp cho việc phân tích diễn biến thị trường trong dài hạn.
• Khung thời gian tối ưu nhất để nâng cao hiệu quả giao dịch với mô hình 2 đáy là từ 2 – 6 tuần.
• Yêu cầu các nhà đầu tư dành thời gian theo dõi sát sao khối lượng giao dịch trong khung thời gian hình thành mô hình, đặc biệt là tình trạng tăng đột biến về khối lượng trong hai lần biến động giá.

3. Diễn biến tâm lý và sự hình thành

Mô hình double bottom pattern thể hiện diễn biến tâm lý tranh giành giữa phe bán và phe mua. 

Ban đầu khi phe bán đang áp đảo thị trường thì phe mua tham gia vào thị trường, điều này khiến giá không thể tiếp tục đi xuống mà đảo chiều tăng lên tạo thành đáy 1 (Mức giá đầu tiên đã bị từ chối). Tuy nhiên, lực mua chưa đủ mạnh nên sau khi hình thành đỉnh trung tâm, giá lại tiếp tục đi xuống dưới sự tấn công mạnh mẽ của phe bán. 

Song, chưa dừng lại ở đó, sự tấn công của phe mua trong lần này vẫn chưa đủ mạnh để đẩy giá xuống thấp hơn, phe mua tiếp tục tham gia vào cuộc chiến tranh giành, đẩy giá tăng lên, điều này khiến đáy thứ 2 (Mức giá thứ 2 đã bị từ chối) xuất hiện trên mô hình.

Nếu lần này, giá được đẩy lên, thành công phá vỡ đường kháng cự (Neckline) thì phe mua đã thành công, xu hướng đảo chiều từ giảm sang tăng sẽ được xác định.

4. Cách nhận diện/ xác định mô hình chuẩn

Cách nhận diện mô hình nến 2 đáy chuẩn

Để đưa ra chiến lược giao dịch tối ưu nhất, các nhà đầu tư, trader bắt buộc phải nhận diện xác định được chính xác mô hình trên biểu đồ. 

Chỉ cần nắm rõ một vài đặc điểm sau, bạn đã có thể dễ dàng xác định mô hình 2 đáy chuẩn trên các biểu đồ giao dịch giá:

• Xác định xu hướng trước khi hình thành mô hình: Xu hướng trước khi hình thành mô hình phải là xu hướng giảm rõ ràng. (Trường hợp xu hướng tăng hoặc đi ngang, rất có thể tín hiệu đảo chiều nhận được sẽ không chính xác).
• Nhận diện hình dáng: Mô hình 2 đáy có hình dáng tương tự chữ W, gồm 2 đáy có chiều cao tương đương nhau hoặc chênh lệch nhỏ (không quá 10 pips), 1 đỉnh nằm giữa 2 đáy và 1 đường viền cổ (Neckline) đi qua đỉnh trung tâm nằm giữa mô hình.
• Xác định sự hoàn thành của mô hình: Mô hình được coi là hoàn thành khi giá breakout ra khỏi đường viền cổ (Neckline).
• Xác định thời gian hoàn thành mô hình: 2 tuần – 6 tuần.
• Xác định xu hướng sau khi giá breakout khỏi đường viền cổ (Neckline): Xu hướng xác định phải là xu hướng tăng mạnh hoặc có sự quay lại để retest vùng phá vỡ trước khi đảo chiều tăng mạnh.

Ngoài ra, chi tiết hơn, nhà đầu tư có thể xác định hình dạng 2 đáy theo 4 phân loại sau: Adam – Adam, Eve – Eve, Adam – Eve hoặc Eve – Adam. (Adam: tượng trưng cho đáy nhọn giống hình chữ V; Eve: tượng trưng cho đáy tròn có hình dáng giống chữ U).

5. Cách giao dịch 

Là mô hình đảo chiều đánh dấu tín hiệu giao dịch quan trọng, nắm bắt thời cơ chính xác sẽ giúp các trader thu về cơ hội lợi nhuận cao nhất.

Có 3 chiến lược giao dịch các trader có thể cân nhắc áp dụng:

5.1 Cách 1: Vào lệnh ngay khi giá tăng lên phá vỡ đường Neckline.

Ưu điểm của chiến lược này là cơ hội nắm bắt điểm vào lệnh tiềm năng. Tuy nhiên, việc vào lệnh ngay khi xác định sự breakout của giá sẽ đi kèm rủi ro khá cao. 

Do đó, nếu muốn áp dụng chiến thuật này, các trader cần cân nhắc sử dụng linh hoạt thêm các công cụ kỹ thuật khác, xác định tín hiệu chắc chắn. Đặc biệt, yếu tố quan trọng nhất là việc nhận diện chính xác xu hướng giảm trước đó và sự suy yếu của xu hướng giảm xuyên suốt thời gian hình thành mô hình. (Mô hình giá không thành công tạo đáy sau thấp hơn đáy trước).

Để ứng dụng chiến thuật giao dịch ngay khi giá tăng lên phá vỡ đường Neckline, trader cần chú ý vào lệnh Buy như sau:

• Entry (Điểm vào lệnh): Đặt tại mức giá đóng cửa của cây nến breakout ra khỏi đường viền cổ (Neckline).
• Take Profit (Điểm chốt lời): Đặt tại mức giá cách điểm vào lệnh một khoảng đúng bằng chiều cao của mô hình hoặc chốt lời theo tỷ lệ R:R là 1:2 hoặc 1:3.
• Stoploss (Điểm cắt lỗ): Đặt tại mức giá cách ngay bên dưới 2 đáy 1 vài pip.

5.2 Cách 2: Vào lệnh sau khi giá quay lại retest lại đường viền cổ (Neckline)

Chiến thuật này ít phổ biến hơn cách trên nhưng lại được đông đảo các nhà đầu tư chuyên nghiệp khuyến khích sử dụng nhờ ưu điểm từ mức độ an toàn cao. Tuy nhiên, ngược lại với chiến lược trên, trong trường hợp giá không quay lại retest vùng phá vỡ thì trader đã bỏ lỡ thời cơ đặt lệnh giao dịch đẹp.

Sau khi xác định giá breakout khỏi đường viền cổ và có sự quay lại retest một lần nữa, các nhà giao dịch có thể vào lệnh Buy như sau:

• Entry (Điểm vào lệnh): Đặt ngay tại mức giá quay lại retest đường viền cổ (Neckline).
• Take Profit (Điểm chốt lời): Tương tự chiến luật 1, đặt tại mức giá cách điểm vào lệnh một khoảng đúng bằng chiều cao của mô hình hoặc chốt lời theo tỷ lệ R:R là 1:2 hoặc 1:3.
• Stoploss (Điểm cắt lỗ): Đặt tại mức giá cách điểm retest một vài pip.

5.3 Cách 3: Vào lệnh ngay sau khi xác định sự hình thành của đáy 2

Chiến thuật này sẽ tương tự cách giao dịch với mô hình 2 đỉnh. Theo đó, trader cần sử dụng thêm 1 đường trendline đi qua đỉnh trung tâm của mô hình và đỉnh của các đoạn đã điều chỉnh tăng trước đó. 

Cụ thể, ngay sau khi xác định đáy 2 được hình thành, nhà đầu tư sẽ vào lệnh Buy như sau: 

• Entry (Điểm vào lệnh): Đặt tại mức giá khi giá đi từ đáy thứ 2 lên và chạm vào đường trendline đã xác định.
• Take Profit (Điểm chốt lời): Tương tự chiến luật 1, đặt tại mức giá cách điểm vào lệnh một khoảng đúng bằng chiều cao của mô hình hoặc chốt lời theo tỷ lệ R:R là 1:2 hoặc 1:3.
• Stoploss (Điểm cắt lỗ): Tương tự chiến thuật 1, đặt tại mức giá cách ngay bên dưới 2 đáy 1 vài pip.

6. Một số ví dụ

Để hình dung rõ hơn về mô hình 2 đáy crypto và cách ứng dụng trong giao dịch, cùng tham khảo một số ví dụ trực quan sau nhé!

Ứng dụng mô hình 2 đáy trong giao dịch.

Ví dụ 1: Giao dịch mô hình 2 đáy cặp tiền EUR/CHF.

Rõ ràng cặp tiền EUR/CHF trên khung thời gian H4 đã hình thành mô hình 2 đáy tại cuối một xu hướng giảm, đặc biệt, trước khi thực hiện cú breakout thì phe bán đã có dấu hiệu suy yếu, phe mua có dấu hiệu gia tăng. Đồng thời, vùng kháng cự – đường neckline đã bị giá tiếp xúc nhiều lần, đáy sau cao hơn đáy trước đánh dấu sự đảo chiều mạnh mẽ. Trước những dấu hiệu này, nhà giao dịch có thể vào lệnh Buy như chiến thuật 1 đã nêu trên mà không cần phải chờ retest.

Ví dụ 2: Giao dịch với mô hình 2 đáy ở cặp tiền USD/AUD.

Ví dụ 2 giao dịch với mô hình 2 đáy.

Trên mô hình là cặp tiền USD/AUD ở khung thời gian H4. Ta quan sát thấy một mô hình 2 đáy xuất hiện sau xu hướng giảm. Tuy nhiên, sự hình thành đáy sau thấp hơn đáy trước không thành công, theo sau đó là liên tiếp 4 cây nến xanh bứt phá vượt qua đường neckline. Vì vậy, trường hợp này trader có thể chờ giá hồi lại vùng tín hiệu và giao dịch theo chiến thuật 2 để đạt được hiệu quả cao và giảm thiểu rủi ro.

Ví dụ 3: Giao dịch với sự biến động của giá và quá trình hình thành của mô hình cặp tiền tệ Ethereum/USD.

Ví dụ 3 giao dịch với mô hình 2 đáy W.

Giống như trên biểu đồ, ta đã nhận diện được một mô hình 2 đáy chuẩn nhờ những đặc điểm như: xuất hiện trong một xu hướng giảm và đã có dấu hiệu suy yếu, có 2 đáy với giá trị không có chênh lệch đáng kể do không có sự biến động quá mạnh mẽ từ thị trường,…

Diễn biến tâm lý trong ví dụ này có thể thấy sau khi đáy 1 hình thành và không có quá nhiều biến động, mức giá vẫn khá ổn định. Song, sau khi đáy thứ 2 xuất hiện thì giá bắt đầu tăng vọt và breakout ra khỏi đường viền cổ, thể hiện sự nắm quyền kiểm soát thị trường của bên mua.

Ứng dụng chiến thuật 3 – vào lệnh sau khi đã xác nhận rõ ràng sự hình thành của đáy 2, các nhà giao dịch có thể đặt lệnh như sau:

• Entry (Điểm vào lệnh): Điểm mua mô hình 2 đáy đặt tại mức giá 130.00
• Take Profit (Điểm chốt lời): Đặt tại mức giá 122.00 (tính toán dựa trên khoảng cách từ đáy tới đỉnh trung tâm).
• Stoploss (Điểm cắt lỗ): Đặt tại mức giá 105.00.

7. Lưu ý 

Để thu được hiệu quả tối ưu trong việc giao dịch với mô hình 2 đáy trong xu hướng giảm, dưới đây là một số lưu ý cho các nhà đầu tư:

• Tuyệt đối không bao giờ được vào lệnh giao dịch khi mới xác định được 1 tín hiệu duy nhất từ mô hình 2 đáy. 
• Khi nhận được tín hiệu từ mô hình này, nhà đầu tư nên linh hoạt kết hợp thêm các chỉ báo kỹ thuật khác để xác nhận sự đảo chiều chắc chắn sẽ xảy ra. Một số chỉ báo được khuyến khích sử dụng như: MACD, PSAR, RSI hoặc các mô hình nến đảo chiều.
• Nắm rõ các nguyên tắc, yếu tố xác định mô hình 2 đáy chuẩn.
• Yếu tố quan trọng đảm bảo tín hiệu từ mô hình 2 đáy chính xác là trước đó phải có xu hướng giảm giá rõ ràng và xu hướng này đã suy yếu.
• Đảm bảo chiều cao của 2 đáy được tạo thành phải tương đồng nhau hoặc chênh lệch nhau không quá 3% – 5%.
• Tín hiệu đến từ mô hình cũng cần cân nhắc dựa trên việc quan sát khối lượng giao dịch. Mô hình 2 đỉnh chỉ thực sự chính xác nếu khối lượng giao dịch của đáy 2 nhỏ hơn đáy 1 – chứng minh sự suy yếu của xu hướng trước đó.
• Khi tiến hành giao dịch, trader phải xác định chiến thuật rõ ràng, xây dựng kế hoạch quản lý vốn tốt, không được nhồi lệnh liên tục mà phải linh hoạt chia vốn và tiến hành vào lệnh theo đúng chiến thuật đã đề ra ban đầu.
• Khi đặt Entry vào lệnh Buy, luôn phải đảm bảo đặt cả 2 lệnh take profit (chốt lời) và stop loss (cắt lỗ). Hai lệnh này sẽ bảo vệ bạn trước những biến động không thể lường trước của thị trường giao dịch.

8. FAQ

Mô hình 2 đáy là loại mô hình đảo chiều hay mô hình tiếp diễn?

Mô hình chữ W trong chứng khoán là loại mô hình đảo chiều, cung cấp tín hiệu đảo chiều giảm sang tăng.

Với loại mô hình này, nếu muốn thu lợi nhuận cao nhất, nhà đầu tư nên giao dịch theo chiến thuật số 1: vào lệnh ngay khi giá breakout đường viền cổ.

Có mô hình 2 đáy trong xu hướng tăng không?

Không, mô hình này chỉ xuất hiện trong xu hướng giảm. Mô hình xuất hiện trong xu hướng tăng có kết cấu gần tương tự nhưng ngược lại với mô hình 2 đáy được gọi là mô hình 2 đỉnh.

Nên giao dịch theo chiến thuật nào với mô hình 2 đáy?

Còn nếu trader muốn “ăn chắc mặc bền” thì chiến thuật số 2: vào lệch sau khi giá retest lại được khuyến khích sử dụng nhiều hơn.

Nên chốt lời mô hình 2 đáy như thế nào để đạt lợi nhuận tối ưu?

Các nhà đầu tư thường cho rằng mô hình 2 đáy là loại mô hình “dễ dãi” bởi tần suất xuất hiện dày đặc trong các biểu đồ nến Nhật. Chính vì lý do này, giao dịch với mô hình đảo chiều này sẽ khó đạt được kỳ vọng cao, vì vậy giao dịch theo khung thời gian nào, chốt lời theo khung thời gian đó là phương án tối ưu nhất.

Trên đây, bài viết đã tổng hợp toàn bộ những thông tin cơ bản nhất về mô hình 2 đáy: khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa, cách nhận diện, target mô hình 2 đáy, cách vào lệnh mô hình 2 đáy, một số ví dụ trực quan hay các lưu ý khi giao dịch với loại mô hình độc đáo này. Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn hình dung rõ hơn về loại mô hình này, từ đó tận dụng triệt để trong các chiến thuật đầu tư cá nhân, nâng cao hiệu quả giao dịch nhé!