Mục Lục
Tâm lý thị trường chứng khoán là trạng thái tâm trạng hiện tại của nhà đầu tư đối với biến động của một tài sản cơ sở trên thị trường chứng khoán. Tâm lý thị trường có thể được phản ánh thông qua tỷ lệ mua – bán trong phiên giao dịch. Các nhà giao dịch khác nhau có quan điểm và giải thích riêng về sự biến động của thị trường, vì vậy tâm lý thị trường thường rất đa dạng và khó có thể dự đoán trước.
Theo nghiên cứu, có 15 cung bậc cảm xúc thường gặp trong quá trình đầu tư. Việc hiểu rõ biểu đồ tâm lý giao dịch sẽ giúp các nhà đầu tư chủ động trong việc quản trị rủi ro và đưa ra các chiến lược giao dịch hợp lý. Cùng Giao Dịch Tài Chính phân tích biểu đồ tâm lý trong bài viết dưới đây nhé!
Biểu đồ tâm lý của nhà đầu tư khi tham gia “chơi chứng khoán” có thể mô tả như sau:
Nghi ngờ
Nhà đầu tư có sự nghi ngờ vì những trải nghiệm đau đớn trong quá khứ. Họ không tin rằng chỉ số tăng là một dấu hiệu thật sự, và luôn lo lắng rằng thị trường sẽ giảm ngay sau đó.
Hy vọng
Sau khi nhận ra rằng thị trường diễn biến theo chu kỳ, nhà đầu tư bắt đầu có hy vọng. Họ nhanh chóng thích nghi với thị trường và tìm kiếm cơ hội đầu tư mới.
Lạc quan
Khi bắt đầu tham gia thị trường, nhà đầu tư trở nên lạc quan và mua cổ phiếu. Họ tin tưởng vào triển vọng tích cực và cảm thấy hứng khởi.
Niềm tin
Khi thu được lợi nhuận từ các cổ phiếu đã mua, nhà đầu tư trở nên tin tưởng hơn. Họ đặt thêm tiền vào chứng khoán hoặc có ý định đầu tư thêm.
Cảm xúc
Nhà đầu tư tự cho mình là thông minh và tự tin về những mánh khoé và ý tưởng đầu tư độc đáo của mình.
Hưng phấn – thoả mãn
Khi các quyết định đầu tư đều mang lại lợi nhuận nhanh chóng và dễ dàng, nhà đầu tư trở nên hưng phấn và thoả mãn. Họ quên đi rủi ro tiềm ẩn và luôn hy vọng mọi giao dịch đều có lợi nhuận. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm rủi ro cao nhất trên thị trường.
Lo lắng
Khi thị trường không theo đúng hướng mà nhà đầu tư dự tính, họ bắt đầu lo lắng. Dù có ý định đầu tư dài hạn, nhưng họ không quan tâm đến việc bán cổ phiếu chưa được thực hiện, với hy vọng rằng mọi thứ sẽ ổn và đem lại lợi nhuận ban đầu.
Từ chối
Thị trường tiếp tục giảm, nhưng nhà đầu tư không biết làm gì tiếp theo. Họ bắt đầu từ chối và cho rằng lựa chọn cổ phiếu không tốt.
Sợ hãi
Khi thị trường trở nên khó hiểu hơn và cổ phiếu mà họ sở hữu không mang lại lợi nhuận, nhà đầu tư bắt đầu sợ hãi.
Tuyệt vọng
Nhà đầu tư không biết phải làm gì tiếp theo và cố gắng tìm kiếm nhiều ý tưởng đầu tư nhất có thể, chỉ để hy vọng có thể hoàn vốn.
Hoảng loạn
Vì đã mất quá nhiều, nhà đầu tư trở nên hoảng loạn và cắt lỗ bằng mọi cách.
Xem xét lại tài sản
Nhà đầu tư bắt đầu tin rằng danh mục đầu tư sẽ không bao giờ tăng và bán tất cả các cổ phiếu mình đang nắm giữ, nhằm tránh tổn thất trong tương lai.
Tức giận
Nhà đầu tư trở nên tức giận và đổ lỗi cho các tổ chức như Ủy ban Chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Chán nản
Nhà đầu tư cảm thấy thất bại và không muốn tham gia chứng khoán nữa. Dù lạ lùng là đây lại là thời điểm tốt nhất để mua cổ phiếu.
Mất niềm tin
Nhà đầu tư thề sẽ không bao giờ tham gia chứng khoán nữa và dành thời gian để tự khám phá và hiểu rõ hơn về bản thân.